استرس چیست؟
استرس (Stress) نوعی واکنش طبیعی بدن هنگام تغییرات و رویداد خاص است که به صورت پاسخ فیزیکی، عاطفی و روانی بروز پیدا می‌کند. خوشبختانه می‌توان با مدیریت استرس تاثیر آن را بر زندگی فرد کاهش داد.
خیلی اوقات مقدار کمی استرس باعث انگیزه می‌شود و حتی برای بقا لازم است. روانشناسان به این حالت مکانیسم جنگ یا گریز می‌گویند که به ما کمک می‌کند تا چه زمانی چگونه به خطر واکنش نشان دهیم. اما در صورتی که بدن به‌راحتی تحریک شود یا مقدار استرس‌های مختلف بسیار زیاد باشد، به شکلی که سلامت جسمی و روانی فرد به خطر بیفتد نگران کننده خواهد بود.

استرس و اضطراب
اضطراب یک حالت هیجانی شدید است که معمولاً با احساس ترس، دلهره و نگرانی همراه می‌شود. اختلال اضطراب یکی از رایج‌ترین بیماری‌های روانی در جهان هستند که تمام گروه‌های سنی از کودکان تا بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
استرس و اضطراب دو طرف یک سکه هستند. استرس نتیجه واکنش‌های روی مغز یا بدن شماست که می‌تواند ناشی از یک رویداد یا فعالیت باشد که شما را عصبی یا نگران می‌کند. اضطراب همان نگرانی، ترس و دلهره است. در واقع اضطراب می‌تواند واکنشی در برابر استرس باشد، اما ممکن است در افرادی که استرس هم ندارند رخ دهد.

علائم استرس
نشانه‌های جسمی و  فیزیکی استرس
    درد
    فشارخون بالا
    مشکل معده
    سیستم ایمنی ضعیف
    مشکل در رابطه جنسی
    سردرد، سرگیجه یا لرزش
    خستگی یا اختلال خواب
    احساس درد قفسه سینه
    تنش عضلانی و گرفتگی ماهیچه
    واکنش پوستی مانند بروز بثورات یا کهیر
نشانه‌های عاطفی و روانی استرس
    ناامیدی
    اضطراب
    افسردگی
    گریه مداوم
    احساس غم
    تحریک‌پذیری
    حملات پانیک

مراحل استرس
باید گفت عامل درونی بسیار بیشتر از عامل بیرونی بر استرس تاثیر گذار است به طور مثال اگر سگی وحشی شما را دنبال کرده است مهم است اما اینکه شما از درون نسبت به سگ وحشی چه واکنشی نشان دهید بسیار مهم تر از آن می باشد. اگر شما نتوانستید استرس خود را کنترل کنید استرس شما به مرحله دوم می رود و بدن از غده فوق کلیه کمک می گیرد وبرای کنترل وبالا بردن مقاومت بدن در برابر استرس، شروع به ترشح هزاران هورمون کورتیزول می کند. مرحله سوم مرحله ای می باشد که شما قادر به کنترل استرس نمی باشید و دیگر هورمون کورتیزول بدن نیز ترشح پایینی دارد و نمی تواند به شما کمکی کند که ممکن است انواع واقسام مریضی ها به سمت شما هجوم آورد و بسیار خطرناک است.

عوارض استرس
    بروز اختلالات روانی: اضطراب، افسردگی و اختلالات شخصیتی
    چاقی و افزایش وزن: پرخوری عصبی
    بیماری قلبی عروقی: فشارخون بالا، بیماری قلبی، حملات قلبی، سکته مغزی و ریتم غیرطبیعی قلب
    اختلال در دستگاه گوارش: ورم معده، تحریک‌پذیری روده بزرگ، رفلاکس اسید معده و کولیت روده
    بروز مشکلات پوستی: آکنه، اگزما، ریزش مو و پسوریازیس
    اختلالات جنسی: کاهش سطح میل جنسی در زنان و مردان و بروز اختلال در نعوظ و ارگاسم
    اختلال در قاعدگی: عقب افتادن پریود و یا نامنظم شدن پریود

انواع استرس بر اساس طول مدت
استرس ‌های کوتاه مدت و لحظه ای
این نوع استرس ها بسیار کوتاه مدت هستند که تنش ها و افکارهای خسته کننده لحظه ای قابل شناسایی دلیل اصلی بروز این دسته استرس می باشد که ممکن است در طول روز برای فرد پریشانی، سردرد وتنش های عصبی ومعده دردهای عصبی به وجود آورد.
استرس ‌های مکرر
افرادی جزء این دسته دائما پریشان و کج خلق هستند، اطراف خود را پر از امواج منفی کرده اند و طوری عمل می کنند که انگار همیشه عجله دارند یا دیرشان شده است، از جمله ویژه گی های بارزی که استرس های مکرر به افراد هدیع می دهد عجول بودن، رقابت جویی وآشفتگی و البته بی صبر و حوصله بودن است، باید گفت که استرس های مکرر سبب بروز بیماری های قلبی و عروقی می گردد.
استرس‌ های مزمن یا کرونیک
استرس مزمن زمانی رخ می دهد که فرد در زمان مقابله با مشکلات خود احساس شکست کند یا احساس کند که هیچ راه فرار یا نجاتی ندارد، باید گفت ریشه اصلی این دسته از استرس ها، در دوران کودکی فرد می باشد یعنی فرد از گذشته تاکنون ترس ها و استرس هایی را با خود حمل می کند اما راهی برای برطرف کردن آن نتوانسته پیدا کند و بطور کامل نظام فکری و عقیدتی آنها برپایه ترس ها و استرس های آن ها بناگردیده است و در هر لحظه فرد را آزار می دهد به طوری که ممکن است از فرد یک شخصیت گوشه گیر ومنزوی یا پرخاشگر بسازد.

انواع استرس بر اساس ماهیت عوامل استرس زا
استرس فیزیکی
یکی از رایج ترین انواع استرس در زندگی، استرس فیزیکی است.
این استرس به فعالیت های فیزیکی و اتفاقاتی که باعث احساس ناراحتی بدن انسان می شود، مربوط می باشد.
یک مثال خوب برای این نوع استرس، سفر کردن است. سفر کردن اغلب می تواند باعث ایجاد فشاری بر روی بدن شود که پس از مدتی، خوابیدن و کار کردن را برای شما دشوار می کند.
استرس فیزیکی همچنین شامل استرسی که از خواب زیاد، خواب کم، کار کردن سرپایی طولانی مدت و غیره متساعد می شود نیز می باشد.
استرس احساسی یا روانی
از میان همه انواع اختلالات استرس، استرس احساسی از همه رایج تر است و به آن انواع استرس روانی هم گفته می شود!
این نوع از انواع استرس معمولا پس از اتفاقات زیر به وجود می آید:
    ترک یک رابطه احساسی و یا طلاق
    از دست دادن عشق زندگی
    مشاجره و بحث با همسر
    مسائلی که باعث احساس افسردگی و تشویش می شود
    فوت یکی از عزیزان

درمان یا مدیریت استرس
دوری از استرس در زندگی روزمره امکان‌پذیر نیست. اما می‌توان با تمرین برخی استراتژی‌ها به صورت روزانه جلوی مزمن شدن این واکنش بدن را گرفت. راهبردهای مقابله‌ای شامل موارد زیر هستند:
    فعالیت بدنی منظم، حتی یک پیاده‌روی کوتاه باعث تقویت خلق‌وخو می‌شود.
     در پایان هر روز لحظاتی به کارهایی که انجام داده‌اید (نه کارهایی که نتوانستید انجام دهید) فکر کنید.
    برای روز، هفته و ماه خود هدف تعیین کنید. این کار باعث تمرکز و کنترل بیشتر بر روی کارهای مشخص شده می‌شود.
    مراجعه به یک دکتر روانشناس کمک می‌کند نگرانی‌های اشتباه و بیهوده خود را در زندگی بشناسید.

___________________________________________________________

مقالات دیگر