اختلال اضطراب منتشر چیست؟ (اختلال اضطراب فراگیر)
اختلال اضطراب منتشر چیست؟ (اختلال اضطراب فراگیر)
اختلال اضطرابی منتشر یا GAD که در فارسی با نام اختلال اضطراب فراگیر هم شناختهمیشود، با اضطراب بیشازحد و اغراق شده و نگرانی در مورد همهی اتفاقات زندگی بدون هیچ دلیل واضحی برای نگرانی، مشخصمیشود. افرادی که علائم اختلال اضطرابی منتشر دارند، همیشه منتظر اتفاقات بد هستند و نمیتوانند نگرانی در مورد سلامتی، پول، خانواده، یا مدرسه را متوقف کنند.
در این افراد، نگرانی اغلب غیرواقعی و نامتناسب با موقعیت است. زندگی روزانه به حالت نگرانی، ترس و وحشت دائمی تبدیل میشود. نهایتا، اضطراب بر تفکر فرد غلبه میکند و با عملکرد روزانه از جمله کار، تحصیل، فعالیتهای اجتماعی و ارتباطات تداخل پیدا میکند. همچنین GAD اغلب در کودکی یا نوجوانی آغاز میشود، اما ممکن است در بزرگسالی نیز آغاز شود. بهعلاوه این بیماری در خانمها رایجتر است.
اگر احساس میکنید علائم اضطراب را در زندگی خود دارید و این اضطراب در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد میکند، وقت آن است که با روانشناس در این رابطه صحبت کنید.
علت اختلال اضطراب منتشر چیست؟
مانند سایر اختلالات و بیماری های روانی، علت اصلی این بیماری ناشناخته است. با این حال ممکن است ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، رفتاری، رشدی و تعدادی از عوامل دیگر باشد. یکی از عوامل خطر برای ایجاد اختلال اضطراب منتشر، وجود استرس در خانواده و دوره های طولانی مدت استرس است. مدارهای مغزی مرتبط با ترس و استرس نقش مهمی در اختلال اضطراب فراگیر دارند، اگرچه مکانیسم های مسئول فعال کردن این اختلال ناشناخته هستند.
مطالعات روی دوقلوها و خانواده ها نشان می دهد که ژن ها در شکل گیری اختلالات استرس نقش دارند. مشکلات دوران کودکی و حمایت بیش از حد والدین هر دو با پیشرفت بعدی اختلال اضطراب فراگیر مرتبط هستند. همچنین مهم است که دلایل پزشکی استرس مانند اختلالات تیروئید را قبل از تشخیص رد کنید.
اضطراب منتشر چه علائمی دارد؟
علائم اضطراب فراگیر به دو دسته جسمی و روانی تقسیم میشود و در کودکان و بزرگسالان دیده میشود که شامل موارد زیر است:
• نگرانی بیش از حد برای چیزهای روزمره
• اشکال در کنترل نگرانیها یا احساسات عصبی
• اطلاع از اینکه بیش از آنچه باید نگران است
• احساس بیقراری و اشکال در آرامش یافتن
• اشکال در تمرکز
• اشکال در به خواب رفتن یا خواب ماندن
• احساس خستگی مداوم
• سردرد، درد عضلانی، معده درد یا دردهای غیر قابل توضیح
• اشکال در بلع
• لرزیدن یا تحرک مداوم
• احساس تحریکپذیری
• تعریق زیاد، احساس سبکی یا تنگی نفس
• نیاز مداوم به دستشویی
کودکان و نوجوانان بیشتر در مورد عملکرد صحیح و مناسب در فعالیتهایی مانند مدرسه یا ورزش، بروز فجایع، مانند زلزله یا جنگ، سلامت دیگران مانند اعضای خانواده، و از دست دادن یکی از عزیزان احساس اضطراب فراگیر دارند، این در حالی است که بزرگسالان مبتلا به اضطراب منتشر، اغلب در مورد شرایط روزمره مانند امنیت شغلی یا عملکرد سلامتی، امور مالی، سلامت و رفاه فرزندان یا سایر اعضای خانواده، دیر رسیدن، انجام کارهای خانه و سایر مسئولیتها احساس اضطراب شدید دارند. هم کودکان و هم بزرگسالان مبتلا به GAD ممکن است علائم فیزیکی مانند درد، خستگی یا تنگی نفس را تجربه کنند که عملکرد آنها را سخت کرده و در زندگی روزمره اختلال ایجاد میکند. علائم ممکن است در طول زمان نوسان داشته باشند و اغلب در مواقع استرس بدتر میشوند، به عنوان مثال همراه با یک بیماری جسمی، در طول امتحانات مدرسه، یا در طول یک درگیری خانوادگی، فرد احساس اضطراب شدیدتر و مداومتری را دارد. همچنین، این اختلال بیشتر در افرادی دیده میشود که دارای شخصیت ایدهآلگرا هستند، نسبت به خود احساس اعتماد ندارند و به تأیید دیگران بیش از حد عادی نیاز دارند. بسیاری از مبتلایان نمیتوانند زمان دقیقی را برای شروع نگرانیهای خود مشخص کنند، اما میدانند که برای مدت زمانی طولانی است که این احساس را با خود دارند، به نحوی که انگار همیشه با آنها بوده است.
عوامل خطر ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
برخی از عواملی که میتوانند در ابتلا به اضطراب موثر باشند، شامل موارد زیر هستند:
ژنتیک: برخی مطالعات نشانمیدهند که سابقهی خانوادگی احتمال ابتلا به GAD را افزایش میدهد. بنابراین احتمالا مستعد بودن به GAD در خانوادهها منتقل میشود.
مواد شیمیایی در مغز: GAD با اختلال عملکرد مسیرهای عصبی خاصی که مناطق مشخصی از مغز که در تفکر و احساس مشارکت دارند، را بههم متصل میکنند، مرتبط است. این ارتباطات سلولی عصبی به مواد شیمیایی که نوروترنسمیتر نامیدهمیشوند و اطلاعات را از یک سلول عصبی به سلول عصبی بعدی منتقل میکنند، وابسته است. داروها، سایکوتراپی، یا سایر درمانهایی که بهنظرمیرسد این نوروترنسمیترها را تنظیم میکنند، ممکن است پیامرسانی بین مسیرها را بهبود بخشند و به بهبود علائم مرتبط با اضطراب یا افسردگی کمککنند.
فاکتورهای محیطی: تروما و حوادث پراسترس، مانند سوءاستفادهی جنسی، فوت افراد مورد علاقه، طلاق، تغییر شغل یا مدرسه، ممکن است در GAD مشارکت داشتهباشند. GAD همچنین ممکن است طی دورههای استرس بدتر شود. سوءاستفاده یا محرومیت از مواد اعتیادآور نظیر الکل، کافئین و نیکوتین نیز میتواند اضطراب را بدتر کند.
اختلال اضطراب فراگیر چگونه تشخیص داده می شود؟
انجام یک معاینه بالینی و شناسایی علائم اضطراب منتشر اولین قدم برای تشخیص این اختلال است. در طی یک جلسه مشاوره، روانپزشک به گرفتن شرح حال کامل پزشکی و روانی از بیمار خواهد پرداخت. در برخی موارد پزشک برای اطمینان از عدم وجود بیماری های جسمی انجام آزمایشات خون و ادرار را توصیه می کند. برخی از علائم فیزیکی اضطراب ممکن است به علت بیماری رخ دهد، لذا بهتر است بیمار به یک متخصص غدد ارجاع داده شود.
روشهای درمان اضطراب فراگیر
به طور کلی، اختلال GAD با روان درمانی، دارو درمانی، یا ترکیبی از هر دو درمان میشود. روانشناس و روانپزشک، با بررسی شرایط شما، بهترین شیوه درمانی را برای شما تجویز خواهند کرد.
روان درمانی
درمان شناختی رفتاری (CBT)، یک نوع روان درمانی مبتنی بر تحقیقات است که معمولاً برای درمان GAD استفاده میشود. CBT روشهای متفاوتی از تفکر، رفتار و واکنش به موقعیتها را به مراجع میآموزد تا کمتر احساس اضطراب و نگرانی کند.
یکی دیگر از گزینههای درمانی برای GAD درمان پذیرش و تعهد (ACT) است. ACT رویکردی متفاوتی نسبت به CBT برای افکار منفی دارد و از استراتژیهایی مانند تمرکز حواس و هدفگذاری برای کاهش ناراحتی و اضطراب استفاده میکند. در مقایسه با CBT، ACT شکل جدیدی از روان درمانی است، بنابراین اطلاعات کمتری در مورد اثربخشی آن در دسترس است. با این حال، افراد مختلف به روشهای درمانی مختلف پاسخهای متفاوتی دارند. ممکن است این شکل از درمان برای یک مراجع مناسبتر باشد که این موضوع به تشخیص متخصص سلامت روان بستگی دارد.
دارودرمانی
برای درمان اضطراب منتشر ممکن است دارو تجویز شود. انواع مختلفی از داروها میتوانند موثر باشند، از جمله:
• داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs)
• داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپینها
داروهای ضد افسردگی SSRI و SNRI معمولاً برای درمان افسردگی استفاده میشوند، اما میتوانند به درمان علائم اضطراب فراگیر نیز کمک کنند. این داروها برای اثربخشی به چند هفته فرصت نیاز دارند و ممکن است با عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع یا اشکال در خواب همراه باشند. این عوارض جانبی معمولاً برای اکثر افراد شدید نیستند، به خصوص اگر دارو در دوز کم شروع شود و در طول زمان به آرامی افزایش یابد. در صورتی که عوارض جانبی در بیمار ناراحت کننده است، بهتر است با متخصص بهداشت روان صحبت شود تا دوز یا نوع دارو تغییر کند.
بنزودیازپین ها، که داروهای آرام بخش ضد اضطراب هستند، نیز میتوانند برای مدیریت GAD تجویز شوند. این داروها میتوانند در کاهش سریع اضطراب بسیار موثر باشند، اما برخی افراد نسبت به آنها دچار مقاومت دارویی میشوند و برای رسیدن به همان اثر به دوزهای بالاتر و بالاتر نیاز دارند. برخی از بیماران حتی به آنها وابسته میشوند. بنابراین، در صورت نیاز، روانپزشک آنها را فقط برای مدت کوتاهی تجویز میکند.
بوسپیرون یکی دیگر از داروهای ضد اضطراب است که میتواند در درمان اضطراب فراگیر مفید باشد. برخلاف بنزودیازپین ها، بوسپیرون آرامبخش نیست و پتانسیل کمتری برای ایجاد وابستگی دارویی دارد. بوسپیرون باید به مدت ۳ تا ۴ هفته مصرف شود تا کاملاً مؤثر باشد.
اثربخشی هم روان درمانی و هم دارو درمانی ممکن است مدتی طول بکشد. همچنین، گاهی برای یافتن بهترین گزینه دارویی لازم است چندین بار نوع یا دوز دارو تغییر کند. تیم روانشناسان و روانپزشکان سیمیاروم به شما کمک میکنند تا بهترین دارو، دوز و مدت درمان را بیابید.
گروههای حمایتی
برخی از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی ممکن است از پیوستن به یک گروه خودیاری و به اشتراک گذاشتن مشکلات و دستاوردهای خود با دیگران سود ببرند. گروههای حمایتی هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین در دسترس هستند. با این حال، بهتر است این گروهها زیر نظر یک متخصص سلامت روان اداره شوند. توصیههایی که از گروههای خودیاری، بدون حضور مشاور یا روانشناس، دریافت میشوند فاقد اعتبار هستند.
عادتهای سالم
داشتن یک سبک زندگی سالم نیز میتواند به مبارزه با اضطراب کمک کند. با این حال، به یاد داشته باشید که این گزینه به تنهایی نمیتواند جایگزین درمان باشد. محققان دریافتهاند که اجرای برخی انتخابهای سالم در زندگی روزمره، مانند کاهش مصرف کافئین و خواب کافی، میتواند علائم اضطراب را در صورت همراهی با مراقبتهای استاندارد مانند رواندرمانی و دارو کاهش دهد.
تکنیکهای مدیریت استرس
مانند ورزش، تمرکز حواس و مدیتیشن نیز میتوانند علائم اضطراب منتشر را
کاهش داده و اثرات روان درمانی را افزایش دهند. متخصصان سلامت روان
سیمیاروم بهترین گزینهها را برای تغییر سبک زندگی به شما پیشنهاد میدهند
تا بتوانید اضطراب خود را کاهش دهید و بیشترین منفعت را از دوره درمانی خود
کسب کنید.
تیم درمان اختلال اضطراب از چه دکترهایی تشکیل شده است؟
در
صورتیکه با مشکل اختلال اضطراب فراگیر مواجه شود، برای درمان آن نیاز به
متخصصین و دکترهای سلامت روان است. در روند درمانی اختلال اضطرابی از دکتر
روانپزشک و دکتر روانشناس کمک گرفته میشود. در مواردی تنها کمک دکتر
روانشناس کافی است. اما گاهی در کنار رواندرمانگر به روانپزشک هم نیاز
است. مخصوصا اگر برای درمان مشکل به تجویز و مصرف دارو نیاز باشد.
_________________________________________________________
مقالات دیگر