هوش میان فردی چیست؟
هوش میان فردی چیست؟
انسان موجودی اجتماعی است و بدون شک برای اینکه بتواند در اجتماع‌های پیرامون خود موفق شود، نیاز به ارتباط با افراد دارد. بر اساس نظریه‌ی هوش‌های چندگانه یکی از انواع هوش که ما را قادر می‌سازد تا با سایرین ارتباط موثری برقرار کنیم هوش میان فردی نام دارد.
بر اساس تعریف گاردنر در سال ۱۹۸۳، هوش میان فردی به افراد اجازه می‌دهد که بتوانند با موفقیت روابط خود با دیگران را مدیریت کنند و با آنها ارتباط برقرار کنند. هوش میان فردی به شما کمک می‌کند تا به سرعت قصد، نیت و انگیزه‌های دیگران را درک کنید و بر اساس آن با دیگران ارتباط برقرار کنید. همچنین به شما این امکان را می‌دهد که بتوانید برای ارتباط با افراد مختلف راه‌های ارتباطی متفاوتی را به کار بگیرید. به طور کلی هوش میان فردی باعث تاثیر گذاری بیشتر شما می‌شود و به شما کمک می‌کند در موقعیت‌های اجتماعی مختلف به خوبی خود را وفق دهید. پس تا حدود می‌توان آن را مکمل هوش اجتماعی نیز دانست.
ویژگی‌های افراد با هوش بین فردی بالا
·مهارت در برقراری ارتباط کلامی
·مهارت در ارتباط غیرکلامی
·نگاه کردن به موقعیت‌ها از زوایای مختلف
·ایجاد روابط مثبت با دیگران
·مهارت در فرونشاندن اختلاف‌ها در داخل گروه‌ها
تفاوت هوش میان فردی و درون فردی
معمولاً هوش میان فردی و درون فردی، کنار یکدیگر استفاده می‌شوند.
با وجود اینکه هوش بین فردی و هوش درون فردی به هم مرتبط هستند، اما تفاوت‌های بسیاری با هم دارند.
در حقیقت تفاوت هوش میان فردی و درون فردی به نحوه تعامل فرد با دو دنیای مختلف اشاره دارد.
در واقع هوش برون فردی یا هوش اجتماعی، نحوه ارتباط فرد را با دیگران و دنیای بیرونی او را توصیف می‌کند. اما هوش درون فردی همان‌طور که از اسمش پیداست، به ارتباط فرد با دنیای درون خود او مربوط است.
اهمیت هوش میان فردی
تقریبا هرکاری که بخواهیم در زندگی انجام دهیم، نیازمند ارتباط با دیگران است. چه برای موفقیت در کار و چه برای داشتن روابط دوستانه با دیگران باید با افراد مختلف ارتباط برقرار کرد. پس هوش میان فردی در زندگی ما امری ضروری به حساب می‌آید چرا که نمی‌توان آن را از زندگی ما به عنوان موجوداتی اجتماعی جدا کرد. بنابراین هرچقدر بهتر بتوانیم با دیگران ارتباط برقرار کنیم و روابط سازنده‌ای با دیگران ایجاد کنیم، در زندگی شخصی و اجتماعی خود موفق‌تر خواهیم بود.
تقویت هوش میان فردی
علیرغم اینکه عده‌ی زیادی بر این باورند که هوش میان فردی، هوشی است که شما با آن به دنیا می‌آیید و بعضی افراد از این هوش برخوردارند و بعضی دیگر نه. اما هوش میان فردی به سادگی قابل یادگیری است و شما می‌توانید آن را مانند سایر انواع هوش مثل هوش درون فردی تقویت کنید. در ادامه چند راهکار موثر برای تقویت هوش میان فردی به شما معرفی می‌شود.
۱– گوش کردن را بیاموزید
اولین قدم برای بهتر فهمیدن و درک کردن دیگران گوش کردن به آن‌هاست. گوش کردن تنها به این معنا نیست که حرف‌های دیگران را بشنوید. گوش کردن یک تمرین توجه محسوب می‌شود تا بتوانید صحبت‌های دیگران را بدون اینکه آنها را قضاوت کنید، گوش کنید. در این حالت می‌توانید رابطه و فضایی امن و قابل اعتماد بین خودتان و دیگران ایجاد کنید. از نکات مهم دیگر اینکه وقتی به حرف‌های دیگران گوش می‌کنید، وسط حرفشان نپرید یا سعی نکنید دیدگاه و تجربه‌ی شخصی خودتان را به آنها تحمیل کنید. تنها کافی است به حرف آنها گوش کنید تا منظور و مطلبی که سعی می‌کنند به شما انتقال دهند را متوجه شوید.
۲- از همدردی با دیگران غافل نشوید
سعی کنید زمانی که دیگران چیزی را برای شما توضیح می‌دهند، خودتان را جای آنها قرار دهید. از این طریق می‌توانید بهتر آنها را درک کنید. این کار یعنی تلاش کنید موضوع را از نقطه نظر و تجربه‌ی شخصی آنها ببینید و به آن فکر کنید. در این حالت نباید نظر شخصی خودتان را دخالت دهید. تلاش کنید کمی از خودتان دور شوید و به جایگاه و تجربه‌ی آن فرد نزدیک‌تر شوید تا بهتر بتوانید با او همدردی کنید. برای انجام این تمرین در ابتدا می‌توانید با افرادی مثل اعضای خانواده و دوستان خود شروع کنید که به شما نزدیک‌تر هستند. چرا که به دلیل شناخت قبلی که از آنها دارید می‌توانید راحت‌تر از دیدگاه آنها به مسائل نگاه کنید، آنها را درک کنید و احساس همدردی را در خود تقویت کنید.
۳- به زبان بدن توجه کنید
درک زبان بدن یعنی تنها به آنچه دیگران می‌گویند توجه نکنید، بلکه به این که چطور یک مطلب را بیان می‌کنند هم دقت کنید. تن صدا، ژست و حرکات دست و بدن یا حتی تایید بیشتر روی بعضی از کلمات می‌تواند اطلاعات زیادی درباره‌ی حالت روحی آن فرد به شما بدهد. زبان غیر کلامی به شما کمک می‌کند که احساسات آن فرد را در آن لحظه متوجه شوید. در این حالت می‌توانید رفتارتان را با حالت روحی آن فرد تطبیق دهید مثلا اگر از صدای کسی متوجه استرس او شدید می‌توانید با آرام صحبت کردن به او کمک کنید و از استرس او کم کنید.
۴– از بحث کردن نهراسید
بحث کردن یعنی تبادل اطلاعات در موقعیت‌های مختلف آن هم بدون اینکه ناراحتی بین افراد پیش بیاید. این رد و بدل کردن ایده‌ها و نظرات بدون اینکه باعث ناراحتی و معذب شدن دیگران شود به درک بهتر وقایع و دیدن آنها از نقطه نظر دیگران کمک فراوانی می‌کند. به همین علت بسیار حائز اهمیت است که از دیگران نظرشان را بپرسید و به همان اندازه هم بتوانید نظرات و ایده‌های خودتان را به شکل درستی برای دیگران بیان کنید. این نظر دادن و نظر خواستن باعث حس صمیمیت میان شما و دیگران می‌شود و می‌توانید با آنها بهتر آشنا شوید و آنها را درک کنید.
۵- از کار گروهی استقبال کنید
همکاری با دیگران و انجام کارهای گروهی کمک بزرگی به تقویت هوش میان فردی می‌کند. در کار گروهی تضاد و کشمکش، تجزیه و تحلیل، همدردی و هماهنگی و مهارت‌های اجتماعی همگی به مرحله‌ی تمرین می‌رسند. با مشارکت با دیگران می‌توانید انواع مختلفی از روش‌های انجام یک کار را مشاهده کنید. کار گروهی باعث ایجاد یک فضای پویا و هماهنگ دست جمعی می‌شود که هرکس بر اساس شخصیت و نقاط قوت خودش می‌تواند در آن فعالیت کند. برای کار گروهی می‌توانید به انواع گروه‌های ورزشی، علمی و… عضو شوید و مهارت‌های میان فردی خود را به چالش بکشید.
۶– با افراد جدید و مختلف ارتباط برقرار کنید
بسیار مهم است که برای تقویت هوش میان فردی با افراد مختلفی در ارتباط باشید. با این کار می‌توانید هم از آنها یاد بگیرید و هم دیدگاه‌های آنها را بسنجید و از این طریق دید خود را به مسائل باز‌تر کنید. البته باید در ارتباط با افراد مختلف رفتار و ذهن انعطاف‌پذیری داشته باشید تا بتوانید به دیدگاه و نظرات دیگران گوش کنید و به آن به خوبی فکر کنید. سعی کنید خود را در حالت یادگیری قرار دهید نه قضاوت کردن. حتی اگر همیشه تجربه‌ی خوبی از ارتباط با دیگران بدست نیاورده‌اید باز هم مسائل بسیار زیادی می‌توانید از آن رابطه یاد بگیرید و به تجارب خود اضافه کنید. همچنین شنیدن نظرات دیگران می‌تواند موجب افزایش خلاقیت شما نیز شود.
۷- منطقه امن خود را ترک کنید
شما باید برای تقویت هوش میان فردی خود بتوانید منطقه‌ی امن خودتان (یعنی انجام کارهایی که همیشه به یک شکل انجام می‌دهید) را ترک کنید و از دایره‌ی امن خود بیرون بیایید. برای این کار می‌توانید کارهایی که تا به حال انجام نداده‌اید را امتحان کنید. با انجام کارهای جدید به خودتان این فرصت را می‌دهید که به دیگر نیازها و مهارت‌هایتان که تا به حال از آنها با خبر نبودید، آگاه شوید. به علاوه می‌توانید خود را در موقعیت‌های مختلف محک بزنید. برای ترک منطقه‌ی امن لازم نیست حتما کار خارق‌العاده و خطرناکی انجام دهید مثلا می‌توانید فردا از مسیر تازه‌ای سر کار بروید یا اگر هر روز با ماشین به دانشگاه می‌روید این بار پیاده‌روی یا اتوبوس را امتحان کنید.
۸– کتاب، فیلم و تئاتر را در آغوش بگیرید
کتاب خواندن و تماشای فیلم تمرین بسیار خوبی برای درک دیدگاه‌ها، نیازها و انگیزه‌های مختلف افراد مختلف است. این فعالیت‌ها به شما کمک می‌کنند که از دیدگاه‌های دیگر آگاه شوید و بتوانید با آنها همدردی کنید. به علاوه اجرای تئاتر راهی بسیار عالی برای این است که بتوانید به طور کامل خود را جای یک شخصیت دیگر قرار دهید و بتوانید بر اساس احساسات آن شخصیت، نقشی را ایفا کنید. هم چنین اجرای تئاتر یک کار گروهی هم محسوب می‌شود. اینکار به شما کمک می‌کند که از این طریق هم بتوانید هوش میان فردی خود را تقویت کنید.
_________________________________________________________
مقالات دیگر
